نقش آفرینی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای در تحقق اقتصاد مقاومتی
نقش آفرینی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای در تحقق اقتصاد مقاومتی
«دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای علاوه بر رسالت‌های آموزشی، تربیتی و فرهنگی خود می‌تواند به عنوان یکی از بنیان‌های پیشرفت اقتصادی کشور مبتنی بر دانش و تحقق اقتصاد مقاومتی نقش آفرینی کرده و با نگاهی ماموریت‌گرا و نیاز محور در رفع مسائل کلیدی کشور نقش بازی کند.»
به گزارش خبرنگار ایمنا، مهم‌ترین محصول دانشگاه فنی‌حرفه‌ای عرضه نیروی انسانی خلاق و کارآفرین به جامعه و ایجاد فرصت برای ظهور خلاقیت و خلق نوآوری‌ها است که در ادامه تولید را رونق می‌بخشد. همراه با رشد تولید و هموار شدن مسیر جذب دانش آموختگان دانشگاهی، تورم نیز قابل کنترل است.
در صورتی که بخواهیم در هر حوزه‌ای اقدامی انجام دهیم صدها پیشنهاد را می‌توان مطرح کرد، امامقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) نقطه تحول را رشد تولید مطرح کردند چرا که اگر رونق تولید داشته باشیم طبعاً اشتغال، مقابله با تحریم، دور شدن از آسیب‌های فرهنگی و آرامش و امید بیشتر به زندگی در جوانان را در پی خواهد داشت.
دانشگاه‌های فنی‌وحرفه‌ای نقش مهمی در تشکیل سرمایه انسانی از طریق تربیت نیروهای ماهر مورد نیاز بازار کار در کشورهای جهان ایفا می‌کند. آموزش‌های فنی در کشورهای درحال توسعه، نه تنها عهده‌دار تربیت نیروی کار مورد نیاز بخش‌های متفاوت اقتصاد این کشورها است، بلکه از طریق بسترسازی خوداشتغالی و رونق تولید، به رفع مشکل بیکاری نیز کمک می‌کنند.
«آموزش‌های فنی و حرفه‌ای» به دلیل همراه کردن آموزش‌های نظری و عملی از توانایی زیادی برای تشکیل سرمایه انسانی و تربیت نیروی کار صنعت برخوردار است. نیروی انسان آچار به دست عامل ایجاد اشتغال مولد است. بدون شک برای ایجاد مهارت در نیروی انسانی که از نیازهای توسعه و ارتقای کیفیت فناوری در جامعه است، باید به توسعه آموزش‌های آکادمیک فنی‌وحرفه‌ای اهمیت داد و برای فراهم‌سازی امکانات آن‌ها، اولویت‌های ویژه درنظر گرفت.
آمادگی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای برای تربیت نیروی کارآمد در صنایع
عرفان خسرویان، رئیس دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای با اشاره به صحبت‌های بسیار مهم و راهبردی مقام معظم رهبری در ابتدای سال مبنی بر تنظیم دو فاکتور مهار تورم و رشد تولید، می‌گوید:درصورتی که تولید به محل دقیق خود در صنایع هدایت شود، می‌تواند رشد کند؛ بنابراین هر چه تولید رشد پیدا کند و شاهد تولید بیشتری باشیم بهای تمام شده کالا و خدمات هم قاعدتاً کاهش پیدا می‌کند و مردم کاهش تورم را محسوس‌تر در زندگی احساس می‌کنند.
خسرویان می‌افزاید: در حوزه صنعت، رشد تولید نیاز به برنامه‌ریزی‌های دقیق در تولید و به‌روزرسانی ماشین‌آلات، فناوری‌ها و تأمین منابع انسانی سطوح فکری در صنایع دارد. در دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای برای بحث تولید نیروی انسانی در صنایع برنامه‌ریزی‌هایی صورت پذیرفته و این مرکز علمی برای تأمین صنایع انسانی مورد نیاز صنعت آمادگی لازم را دارد.
رئیس دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای می‌گوید:کارخانجات و شهرک‌های صنعتی به شدت از نیروهای کارآمد و تکنسین خالی شده و ما در چند سال گذشته زنجیره‌های پیچیده صنعتی در کشور نیروی انسانی مورد نیاز را وارد نکردیم. دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای با توجه به اینکه نیروهای جوان و در سن کار در اختیار دارد می‌تواند این نیروها را برای زنجیره‌های پیچیده صنعتی و همه بخش‌های کشور در اقصی نقاط کشور تربیت کند و در اختیار صنعت قرار دهد.
دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای به‌عنوان نخستین دانشگاه نسل چهارم و کارآفرین مطرح است
اصغر شیروانی کرچگانی، معاون پژوهشی دانشگاه فنی و حرفه‌ای استان اصفهان با اشاره به اینکه هر ساله جهت پایش عملکرد دانشگاه رصد اشتغال صورت گرفته و اطلاعات فیلتر شده خوبی برای بررسی نحوه عملکرد تولید می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: میزان و چگونگی اشتغال فارغ التحصیلان در رشته‌های مختلف متفاوت است. در رشته‌هایی که به نوعی مورد نیاز صنعت است، معمولاً جذب فارغ التحصیل بیشتر بوده و معمولاً در این رشته‌ها آمار فارغ التحصیلان که به کارهای غیرمرتبط با رشته تن می‌دهند کم است.
وی می‌افزاید: در رشته‌های (برق- الکترونیک-تاسیسات -مکانیک خودرو، ساخت و تولید و متالورژی) در زمان انتخاب رشته یا شخص با رشته آشنایی داشته و در طول تحصیل به‌صورت پروژه‌ای مشغول به کار بوده و پس از اتمام تحصیل نیز به همان کار مشغول خواهد شد و یا پس از اتمام تحصیل شخص به‌صورت خود اشتغالی و یا استخدام مولد خواهد شد. در رشته‌هایی چون (حسابداری-طراحی صنعتی، عمران-معماری و تا حدودی نرم افزار) شرایط اشتغال به خوبی رشته‌های قبلی نیست و تعداد فارغ‌التحصیلانی که به کارهای غیرمرتبط مشغول می‌شوند بیشتر است.
معاون پژوهشی دانشکده فنی شهید مهاجر اصفهان ادامه می‌دهد: نبود صنایع بزرگ و نیاز نداشتن شهرستان به برخی از رشته‌ها، فارغ‌التحصیلان را مجبور به مهاجرت به شهرهای بزرگ و یا اشتغال به کارهای غیر مرتبط نموده است. از طرفی نبود شناخت صنایع از رشته‌های جدید و کاربردی مانند مکانیک ماشین‌های صنعتی باعث شده فارغ التحصیلان این رشته کمتر جذب صنایع شوند.
وی با اشاره به اینکه رشته‌های دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای هر ساله توسط کمیته آمایش استانی هر ساله با حضور روسای همه مراکز و نماینده آموزش‌وپرورش مورد پایش قرار می‌گیرد، تصریح می‌کند: ۷۰ درصد از فارغ التحصیلان دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای جذب بازار کار می‌شوند. دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای برای کاهش بحران اشتغال راهکارهای زیر را دنبال می‌کند:
- توسعه رشته‌ای و بومی سازی آن‌ها براساس سند آمایش سرزمینی و ظرفیت‌های اشتغال
- افزایش آگاهی عموم به‌خصوص داوطلبان و دانشجویان از وضعیت شغلی رشته‌ها
- اولویت‌بندی تأسیس رشته‌های صنایع خلاق در آموزش عالی
- استقرار نظام گردآوری و پایش آمار و اطلاعات وضعیت اشتغال دانش آموختگان در رشته‌های مختلف و انتشار منظم و عمومی آن به منظور فرهنگ سازی در میان دانشجویان برای تحصیل در رشته‌ها و مقاطع مورد نیاز کشور
- ایجاد رشته‌های آموزشی جدید مرتبط با مشاغل خدماتی و افزایش ظرفیت پذیرش متقاضی در رشته‌های موجود بر مبنای تحلیل منابع دادهای بازار کار
- متناسب سازی سطوح و رشته‌های تحصیلی دانشگاه با نقشه جامع علمی کشور و نیازهای تولید و اشتغال
- ارائه برنامه‌های جامع کارآفرینی و مهارت آموزی برای تمام دوره‌های تحصیلی و هدایت تحصیلی در جهت سوق جوانان به سمت رشته‌ها و حرف و مهارت‌های مورد نیاز کشور
- تدوین برنامه دانشگاه برای ایجاد رشته‌های جدید مبتنی بر مزیت‌های منطقه‌ای و مأموریت هر دانشگاه
- تعیین برنامه توسعه رشته‌ها در دانشگاه مبتنی بر مزیت‌های منطقه‌ای و مأموریت‌ها
- آموزش تقاضامحور با ساماندهی عرضه و تقاضا و آموزش رشته‌های موردنیاز جامعه در دانشگاه‌ها
- راه اندازی رشته‌های جدید براساس سفارش صنعت
شیروانی کرچگانی با اشاره به اینکه دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای به‌عنوان نخستین دانشگاه نسل چهارم و کارآفرین مطرح است، ادامه می‌دهد: نگاهی به تحولات دانشگاه نشان می‌دهد که در دوره‌های مختلف و براساس نیاز و شرایط جوامع، نقش آموزش عالی تغییر یافته است. در دانشگاه نسل اول هدف آموزش و در دانشگاه نسل دوم هدف آموزش و تحقیق بوده است. در دانشگاه نسل سوم استفاده از دانش نیز به آموزش و پژوهش افزوده شده است و سرانجام در دانشگاه نسل چهارم، ارزش بر مبنای مشارکت راهبردی، پرورش کارآفرین و میزان جذب سهم درآمد از منابع خارجی و همچنین میزان تاثیر گذاری بر سایر عوامل تعریف می‌شود. حمایت از نوآوری به منظور رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی از دیگر ویژگی‌های دانشگاه نسل چهارم است.
وی با تاکید بر اینکه در فصل جدید مدیریت دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای قرار است این مرکز علمی با رویکرد دانشگاه نسل چهارم و مبتنی بر حکمرانی آموزش عالی اداره شود، می‌گوید:دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای علاوه بر رسالت‌های آموزشی، تربیتی و فرهنگی خود می‌تواند به عنوان یکی از بنیان‌های پیشرفت اقتصادی کشور مبتنی بر دانش و تحقق اقتصاد مقاومتی نقش آفرینی کرده و با نگاهی ماموریت‌گرا و نیاز محور در رفع مسائل کلیدی کشور نقش بازی کند.
معاون پژوهشی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای استان اصفهان با بیان اینکه دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای در افق چشم‌انداز، یک مرکز علمی در تراز دانشگاه‌های برتر و توانمند برخوردار خواهد بود، می‌گوید: با شکوفایی روزافزون علم و تکنولوژی، جنبه‌ای از قدرت نرم در چارچوب دیپلماسی علمی در ارتباط با کشورها و تقویت جایگاه بین المللی آن‌ها و تامین منافع ملی به‌کار گرفته شده است تا از این طریق ابزار
دیپلماسی و توسعه روابط علمی بین المللی به‌عنوان یکی از اهداف مهم دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای محقق شود.
وی در پایان ادامه می‌دهد: با الهام از چشم‌انداز مطرح شده این برنامه با بهره‌گیری از سیاست‌های کلان موضوعی مرتبط و با عنایت به برنامه وزیر علوم، تحقیقات و فناوری همچنین اسناد بالادستی مربوطه به‌ویژه سیاست‌های کلی نظام در حوزه علم و فناوری در پنج حوزه: آموزشی، پژوهش و فناوری، فرهنگی و دانشجویی، اداری و مالی و حوزه بین الملل، تدوین شده است.
گفت‌وگو از: بهنام عبدلی _ دبیر سرویس علم‌وفناوری خبرگزاری ایمنا